Do Rudnika nad Sanem w województwie podkarpackim warto przyjechać nie tylko po piękne kosze czy wiklinowe meble, lecz także po to, by na własne oczy przekonać się, jakie znaczenie dla lokalnej gospodarki ma ten cenny surowiec.

Tradycje wikliniarskie w Rudniku nad Sanem sięgają XIX w., kiedy właściciel dóbr rudnickich, austriacki hrabia Ferdynand Hompesch, zauważył, że nad Sanem rośnie mnóstwo wikliny i postanowił wykorzystać to naturalne bogactwo. Na własny koszt wysłał pięciu młodych rudniczan do Wiednia na kilkumiesięczna naukę do szkoły koszykarskiej. Po powrocie chłopcy przekazali swoje umiejętności innym. Od tego czasu wikliniarstwo rozpowszechniło się w mieście i okolicach. Dziś Rudnik jest największym w Polsce ośrodkiem uprawy surowca i produkcji wyrobów z wikliny.

Największa promocja Rudnika odbyła się na Światowej Wystawie Expo 2005 w Aichi w Japonii. Autorzy koncepcji polskiego pawilonu – Aleksander Janicki i Krzysztof Ingarden – zaprojektowali elewację budowli z wikliny. Przetarg wygrała firma Delta z Rudnika. Dwunastu wikliniarzy przez dwa i pół miesiąca wyplatało wikliną 700 metalowych konstrukcji, o łącznej powierzchni 810 m kw. Słynący z dokładności japońscy pracownicy byli zdumieni precyzją wykonania i urodą wyplotu. Pawilon otrzymał liczne nagrody, w tym w 2005 r. Nagrodę Roku Stowarzyszenia Architektów Polskich.

Centrum wybudowano dzięki wsparciu funduszy strukturalnych w budynku dawnej szkoły powszechnej. Różne instytucje oświatowo-wychowawcze korzystały z niego do roku 1998. Od tamtej pory opustoszały gmach popadał w ruinę. Gdy władze gminy uzyskały dotację, dokonano adaptacji budynku i przekształcono go w nowoczesny wielofunkcyjny obiekt. Mieści się w nim m.in. sala audiowizualna, sale wystawowe, ekspozycja muzealna i pomieszczenia biurowe. W recepcji można kupić pocztówki, informatory i dzieła z wikliny. Centrum ma pomóc w promocji miejscowych produktów, a poprzez wystawy i szkolenia podnosić jakość wyrobów.

Utworzenie Centrum Wikliniarstwa w Rudniku nad Sanem współfinansowano ze środków Unii Europejskiej oraz środków krajowych w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, Działanie 3.1 Obszary wiejskie.

Dojazd
Rudnik nad Sanem położony jest w powiecie niżańskim, 122 km na południe od Lublina i 72 km na północ od Rzeszowa. Centrum Wikliniarstwa mieści się przy ul. Mickiewicza 41. Czynne jest codziennie od środy do niedzieli w godz. 14.00–18.00.

Najciekawsze w okolicy
Zamek Lubomirskich i stare miasto w Rzeszowie
Zespół pałacowo-parkowy w Łańcucie
Twierdza Przemyśl
Muzeum i kościół dominikanów w Tarnobrzegu
Zespół pałacowo-parkowy w Baranowie Sandomierskim